Widgets Magazine
20
Apr / 2024
Saturday
Forex Rates:

1 aed = 19.19 inr 1 aud = 50.27 inr 1 eur = 79.92 inr 1 gbp = 90.97 inr 1 kwd = 231.92 inr 1 qar = 19.36 inr 1 sar = 18.79 inr 1 usd = 70.49 inr

EDITOR'S PICK


പക്ഷിപ്പനിയ്‌ക്കെതിരെ ആരോഗ്യ വകുപ്പിന്റെ ജാഗ്രത: ആരോഗ്യ വകുപ്പ് ഉന്നതതല യോഗം ചേര്‍ന്ന് സ്ഥിതിഗതികള്‍ വിലയിരുത്തി; പക്ഷിപ്പനി പ്രതിരോധത്തിന് എസ്.ഒ.പി. പുറത്തിറക്കി...


എന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ അവസ്ഥ നിങ്ങൾക്ക് അറിയാം... വർഷങ്ങളായി മലയാളി പ്രേക്ഷകരെ ചിരിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന താൻ കഴിഞ്ഞ കുറച്ചു കാലമായി, കരയുകയാണ്- ദിലീപ്


ഇറാനെതിരെ ഇസ്രയേൽ തിരിച്ചടി തുടങ്ങിയതോടെ ആശങ്ക ഇന്ത്യയ്ക്കും...അന്താരാഷ്ട്ര വിപണിയിൽ ക്രൂഡ് ഓയിൽ വില കുത്തനെ ഉയർന്നതാണ് ഇന്ത്യൻ വിപണിയെ ആശങ്കപ്പെടുത്തുന്നത്...ഇനിയും ഉയരാൻ സാധ്യതയുണ്ട്...


ജെസ്‌ന മരിച്ചെങ്കിൽ, എങ്ങനെ, എപ്പോൾ, എവിടെ വച്ച് തുടങ്ങിയ ചോദ്യങ്ങൾക്ക് ഉത്തരം നൽകേണ്ടത് ജെസ്‌നയുടെ പിതാവ്...


കേരളപര്യടനത്തിന് ഉപയോഗിച്ച നവകേരള ബസ് ഇടക്കാലം കൊണ്ട് താരമായിരുന്നു..ഇപ്പോൽ ആ വിവിഐപി ബസിന്റെ അവസ്ഥ കണ്ടാൽ നിങ്ങൾ ഞെട്ടും..!! ഗാരേജിൽ ആർക്കും വേണ്ടാതെ വെറുതേ കിടക്കുകയാണ് ഈ ബസ്...

പസിഫിക് മഹാസമുദ്രത്തിലെ മുത്തുച്ചിപ്പികളായ ചാം ദ്വീപുകള്‍

01 NOVEMBER 2017 03:57 PM IST
മലയാളി വാര്‍ത്ത

More Stories...

സമാധാനത്തിന്റെയും ഏക ലോകത്തിന്റെയും സന്ദേശവുമായി കൊച്ചിയില്‍ നിന്ന് ലോകയാത്ര പോയ ജയകുമാര്‍ ദിനമണി തായ്‌ലാന്‍ഡില്‍ വെച്ച് മരിച്ചു

കരാര്‍ സംബന്ധമായ പ്രശ്‌നങ്ങളെ തുടര്‍ന്ന് തൊഴിലാളികള്‍ പണിമുടക്കി.... ഈഫല്‍ ടവര്‍ താല്‍ക്കാലികമായി ബുധനാഴ്ച അടച്ചു

നിരവധി ഒഴിവുകൾ യുകെയിൽ: ബ്രിട്ടനിലെ സർക്കാർ ആശുപത്രികളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് വൻ ഡിമാൻഡ്

കലയും കരകൗശലവും പരമ്പരാഗത വസ്ത്രവും സഞ്ചാരികളെ ആകർഷിച്ചു; ഉഗാണ്ടയിലെ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ദേശീയ ഗെയിം പാർക്കുകൾ, ഗെയിം റിസർവുകൾ, പരമ്പരാഗത സൈറ്റുകൾ, പ്രകൃതിദത്ത ഉഷ്ണമേഖലാ വനങ്ങൾ എന്നിവയുണ്ട്; കിഴക്കൻ ഉഗാണ്ടയിലെ എംബാലു, ബോട്ട് സവാരി, വെള്ളച്ചാട്ടം എന്നിവയുമുണ്ട്; ഉഗാണ്ടയിലേക്ക് ട്രിപ്പ് പോകാമോ?

യുക്രൈനിൽ നിന്നും റഷ്യയ്ക്ക് കനത്ത തിരിച്ചടി: പുടിൻ ആണവായുധങ്ങള്‍ പുറത്തെടുക്കുമോ എന്ന ഭീതിയിൽ ലോകം

2500 ഓളം വര്‍ഷം മുന്‍പ് ആള്‍താമസമുണ്ടായിരുന്ന, പസിഫിക് മഹാസമുദ്രത്തി ന്റെ ഭാഗമായ തെക്കന്‍ ചൈന സമുദ്രത്തില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന വിയറ്റ്‌നാമിലെ ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ദ്വീപുസമൂഹങ്ങളാണ് കു ലയോ ചാം എന്ന പേരില്‍ അറിയപ്പെടുന്ന ചാം ദ്വീപുകള്‍. ഇത് യുനെസ്‌കോ അംഗീകരിച്ച ലോകത്തിലെ ബയോസ്ഫിയര്‍ റിസെര്‍വുകളില്‍ ഒന്നാണ്. ക്വാങ് നാം പ്രവിശ്യയിലെ എട്ടോളം ചെറു ദ്വീപുകളുടെ കൂട്ടം ആണ് ചാം ദ്വീപുകള്‍ എന്ന പേരിലറിയപ്പെടുന്നത്. ഹോയ് ആന്‍ ഭരണത്തിന്റെ ഭരണപരിധിയിലാണ് ദ്വീപുകള്‍ നിലകൊള്ളുന്നത്. ഒരു ദ്വീപും അതിനോട് ചേര്‍ന്ന് ഏഴോളം ചെറു ദ്വീപുകളും ചേര്‍ന്നതാണ് കു ലയോ ചാം എന്ന മറൈന്‍ പാര്‍ക്ക്.

ദ്വീപിലെ ജനങ്ങളുടെ തൊഴില്‍ പ്രധാനമായും മത്സ്യബന്ധനമാണ്. പിന്നെ ഈയിടെ ടൂറിസവും ആയി ബൂം ആയിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു . ഒരു ദ്വീപില്‍ മാത്രമാണ് ജനവാസമുള്ളത്. പ്രധാനമായും രണ്ടു വില്ലേജുകളാണ് ഇവിടെ ഉള്ളത്. ബോട്ട് ജെട്ടി ഉള്ള ബായ് ലാങ് വില്ലേജും പിന്നെ ബായ് ഹുയാങ് എന്ന ചെറിയ വില്ലേജും. ഇത് രണ്ടും ആ വലിയ ദ്വീപില്‍ തന്നെ ആണ്. ചൈനയുടെ ഭീഷണി ഒരുപാട് ഉള്ള ദ്വീപുസമൂഹങ്ങളാണ് ഇവ. ഹോയ് ആന്‍ ടൗണിലെ പ്രധാന ബോട്ട് ജെട്ടിയായ ക്യൂയ ദായി ജെട്ടിയില്‍ നിന്നുമാണ് ഇവിടേക്കുള്ള സ്പീഡ് ബോട്ടുകളും ഫെറിയും പുറപ്പെടുന്നത്.

സ്പീഡ് ബോട്ടുകള്‍ പൊതുവെ ചിലവേറിയതാണ്. ചിലവുകുറച്ചു യാത്ര ചെയ്യണമെങ്കില്‍ ദിവസവും രാവിലെ 8 മണിക്ക് പുറപ്പെടുന്ന ഫെറിയില്‍ തന്നെ വേണം. നാല് ഡോളര്‍ മുതല്‍ ഏഴു ഡോളര്‍ വരെ ആകും ചാര്‍ജ്. ടിക്കറ്റൊന്നും ഇല്ല. ഈ ഫെറിയില്‍ നിറയെ ദ്വീപിലേക്കുള്ള ചരക്കുകളും മറ്റും ആയിരിക്കും. ഫെറിയുടെ ടോപ്പില്‍ കുറച്ചു കസേരകള്‍ ഉണ്ടാകും. ഇല്ലെങ്കില്‍ നിലത്തിരിക്കേണ്ടി വരും. ഒന്നര മണിക്കൂറിലേറെ ഉണ്ട് ചാം ദ്വീപിലേക്കുള്ള യാത്ര. എപ്പോഴും പ്രഷുബ്ധമായ ചൈന സമുദ്രത്തിലൂടെ ഉള്ള ഈ യാത്ര കുറച്ചു റിസ്‌കി ആണെങ്കിലും ഒരു അനുഭവം തന്നെ ആയിരിക്കും. ആകെ ഒരു ഫെറി സര്‍വീസ് മാത്രമേ ഉള്ളൂ. 8 മണിക്ക് പുറപ്പെടുന്ന ഫെറി 11.30 നു തിരിച്ചു ഹോയ് ആനിലേക്കു വരും. എപ്പോഴും 30 മിനുട്ട്‌സ് നേരത്തെ എത്താന്‍ ശ്രദ്ധിക്കണം.

ചില സ്പീഡ്‌ബോട്ടുകാര്‍ വന്നു ബോട്ട് വേണോ എന്നൊക്കെ ചോദിക്കും. ചെലവേറിയതാണെന്നു മാത്രമല്ല ഇതിലൂടെ ഉള്ള യാത്ര കുറച്ച അധികം അപകടം പിടിച്ചതും കൂടി ആണ്. കാരണം തെക്കന്‍ ചൈനാ സമുദ്രത്തിന്റെ മൂഡ് പെട്ടെന്ന് മാറുന്നതാണ്. രൗദ്രഭാവം എടുക്കാന്‍ മിനുട്ടുകള്‍ മതി. ഫെറി എത്തിയാല്‍ ആദ്യം ദ്വീപുവാസികളെയും അവരുടെ ചരക്കുകളെയും കയറ്റിയിട്ടു മാത്രമേ നമ്മളെ പരിഗണിക്കുകയുള്ളൂ.

കേറിപ്പറ്റാന്‍ കഴിഞ്ഞാല്‍ പിന്നീടുള്ള യാത്ര ഒരു അനുഭവം തന്നെ ആയിരിക്കും. ശ്വാസം പിടിച്ചു യാത്ര ചെയ്യേണ്ട അവസ്ഥ. ഒരു മണിക്കൂര്‍ കഴിയുമ്പോള്‍ ചാം ഐസ്ലന്‍ഡിലെ മനോഹരമായ മലകള്‍ കാണാന്‍ തുടങ്ങും. വെറും 2400 ജനങ്ങള്‍ വസിക്കുന്ന ഒരു ദ്വീപാണിത്.

ഇവിടെ ബീച്ചിനോട് ചേര്‍ന്ന് ടെന്റ് കെട്ടി പാട്ടും കുടിയും ഒക്കെ നടക്കും. വളരെ സുന്ദരമായ ബീച്ച് ആയതിനാല്‍ നീന്തല്‍ ഒരു ഹരം തന്നെ ആണിവിടെ. ഇതുകൂടാതെ മലകളിലേക്കു ഹൈക്കു ചെയ്യാനും സൈക്ലിംഗ് ചെയ്യാനും ഒക്കെ കഴിയും. ഏറ്റവും വലിയ ഒരു ആകര്‍ഷണം പാരാസെയ്‌ലിംഗ് ആണ്. പിന്നെ വാട്ടര്‍ സ്‌കൂട്ടര്‍, കുട്ടികള്‍ക്കുള്ള കളിക്കോപ്പുകള്‍ അങ്ങനെ പലതും ഉണ്ട്.രാവിലെ 10 മണി മുതല്‍ വൈകീട്ട് 4 വരെ കുറെ ആള്‍ക്കാര്‍ ഉണ്ടാകും ഈ ദ്വീപില്‍ . അതുകഴിഞ്ഞാല്‍ പ്രശാന്ത സുന്ദരമായ അന്തരീക്ഷം ആണ്. ചൈനക്കാര്‍ക്കും ഹോങ്കോങ്ങുകാര്‍ക്കും ഇവിടെ രാത്രി ചിലവഴിക്കാന്‍ അനുവാദമില്ല. പട്ടാളത്തിന്റെ സൂക്ഷ്മദൃഷ്ടിയില്‍ ആണ് ഇവിടെ കാര്യങ്ങള്‍.

ദ്വീപുവാസികള്‍ക്കു വിദേശികള്‍ വന്നാല്‍ വലിയ കാര്യം ആണ്. ഇവിടെ താമസിക്കാന്‍ ഹോട്ടലും ലോഡ്ജും ഒന്നും ഇല്ല. ഈയിടെയായി കുറെ വിദേശികള്‍ വരാന്‍ തുടങ്ങിയതോടെ ഇവിടത്തെ ലോക്കല്‍സ് ഹോംസ്‌റ്റേ മോഡല്‍ താമസം ഒരുക്കാറുണ്ട്. സത്യത്തില്‍ ഇതൊരു മനോഹരമായ ദ്വീപ് തന്നെ ആണ്. പേമാരിയും കൊടുങ്കാറ്റുമെല്ലാം നിരന്തരം വേട്ടയാടുന്ന വളരെ സുന്ദരമായ ഒരു ചെറിയ ദ്വീപ്. ഇവിടെ മലകളും സമുദ്ര തീരങ്ങളും ബുദ്ധക്ഷേത്രങ്ങളും നെല്‍പ്പാടങ്ങളും പിന്നെ കുറച്ചു നിഷ്‌കളങ്കരായ നല്ല മനുഷ്യരും എല്ലാം കൂടി സമാധാനത്തോടെ ജീവിക്കുന്ന ഒരു ദ്വീപ്. നാളെകളെ കുറിച്ച് ഒരുപാട് ഉല്‍ക്കണ്ഠകള്‍ ഉണ്ടെങ്കിലും ആരുടേയും മുഖത്തും അതിന്റെ ഒരു ലാഞ്ചനയും കാണാനില്ല. ചിരിയും കളിയും പാട്ടും കുടിയുമൊക്കെയായി ഇന്നത്തെ ദിവസം നന്നായി ആസ്വദിച്ചു ജീവിക്കുകയാണവര്‍.

മറ്റു നാടുകളെ അപേക്ഷിച്ചു ഇവിടെ പാരാസെയ്‌ലിംഗ് വളരെ വളരെ ചീപ്പ് ആണ്. ഇതുകൂടാതെ സ്‌നോര്‍ക്ലിങ്, ഡൈവിംഗ്, സ്‌ക്യൂബാ ഡൈവിംഗ്, ചെറിയ വട്ടവഞ്ചിയാത്രകള്‍ എന്നിവയും ഇവിടത്തെ ആകര്‍ഷണങ്ങളാണ്. 250 ഓളം വര്‍ഷങ്ങള്‍ പഴക്കമുള്ള ഹായ് ട്യുയോങ് പഗോഡ, യെന്‍ ടെംപിള്‍, ഓഷ്യന്‍ മ്യൂസിയം, ഓള്‍ഡ് വെല്‍, ടാന്‍ ഹിയേപ് മാര്‍ക്കറ്റ് എന്നിവ ഒക്കെ ഇവിടത്തെ വളരെ പ്രശസ്തമായ കാഴ്ചകളാണ്. വെറും 1300 ഹെക്ടര്‍ വിസ്തീര്‍ണ്ണമുള്ള ഈ ദ്വീപില്‍ 25% വനങ്ങളാണ്. ദ്വീപുകളിലെ മുഴുവന്‍ ജലസ്രോതസ്സുകളെ സംരക്ഷിക്കുന്നതില്‍ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നത് ഈ വനങ്ങളാണ്.

ഫോറസ്‌റ് ഡിപ്പാര്‍ട്ട്‌മെന്റിന്റെ അനുമാനമനുസരിച്ച് ഇവിടത്തെ വനങ്ങള്‍ വളരെ നാച്യുറലും വളരെ നന്നായി സംരക്ഷിക്കപ്പെടേണ്ടതും ആണ്. ഇവിടത്തെ പ്രധാന നാച്ചുറല്‍ പ്രോഡക്റ്റ് സിക്‌സ് ലീഫ് ടീ ആണ്. ബ്ലഡ്ഡ് ഡീറ്റോക്‌സ് ചെയ്യാന്‍ വളരെ ഉപയോഗപ്രദമാണ് ഇത്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച ബേര്‍ഡ്‌സ് നെസ്റ്റ് സൂപ് ഇവിടെ നിന്നാണ് ഉണ്ടാക്കുന്നത്. ജൂണ്‍ തൊട്ട് ഓഗസ്റ്റ് ആണ് ബെസ്‌ററ് സീസണ്‍. ഇതിനു പ്രധാന കാരണം സൂര്യപ്രകാശം വളരെ ക്ലിയറും സമുദ്രം അല്‍പം ശാന്തവും ആയിരിക്കുന്നതുകൊണ്ടാണ്. സെപ്റ്റംബര്‍ തൊട്ട് ഡിസംബര്‍ വരെ മഴക്കാലം ആയതിനാല്‍ ആ സമയത്ത് വളരെ പരിമിതമായി മാത്രമേ ഈ ദ്വീപുസന്ദര്‍ശനം സാധ്യമാകൂ. 

അപ്പപ്പോഴുള്ള വാര്‍ത്തയറിയാന്‍ ഞങ്ങളുടെ ഫേസ്‌ബുക്ക്‌ പേജ് LIKE ചെയ്യുക
https://www.facebook.com/Malayalivartha
Most Read
latest News

കേരള ഹൈക്കോടതിയില്‍ അസിസ്റ്റന്റ്‌ ജോലി; മാസ ശമ്പളം 83000 രൂപ വരെ; ഓണ്‍ലൈന്‍ വഴി അപേക്ഷിക്കാം  (5 hours ago)

ഇന്ത്യന്‍ റെയില്‍വേക്ക് കീഴില്‍ റെയില്‍വേ പ്രൊട്ടക്ഷന്‍ ഫോഴ്സില്‍ ജോലി നേടാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നവര്‍ക്ക് സുവര്‍ണ്ണാവസരം!!!! പത്താം ക്ലാസ്സ്‌ മതി റെയില്‍വേ പോലീസ് ആവാം; 4660 ഒഴിവുകള്‍;മേയ് 14 വരെ അപേക്ഷിക്  (5 hours ago)

അഴിമതി നടത്തിയ രണ്ട് മുഖ്യമന്ത്രിമാരെ ജയിലിലടച്ച കേന്ദ്രസർക്കാർ പിണറായി വിജയനെ എന്താണ് ജയിലിൽ അടയ്ക്കാത്തതെന്ന രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ ചോദ്യം ഇരട്ടത്താപ്പാണ്; തുറന്നടിച്ച് ബിജെപി സംസ്ഥാന അദ്ധ്യക്ഷൻ കെ.സുരേന  (5 hours ago)

ആശ്ചര്യവും ആവേശവും നിറച്ച കുടമാറ്റത്തിന്റെ കാഴ്ചയിലലിഞ്ഞ് തൃശ്ശൂർ... ഇലഞ്ഞിത്തറയില്‍ കിഴക്കൂട്ട് അനിയൻ മാരാരും സംഘവും താളമേള വിസ്മയം ...നീണ്ടുനിന്നത് രണ്ട് മണിക്കൂർ  (5 hours ago)

വേനല്‍ മഴ തുടരുന്ന സാഹചര്യത്തില്‍ ഡെങ്കിപ്പനി വ്യാപിക്കാന്‍ സാധ്യത; തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങളുമായി ചേര്‍ന്ന് പ്രതിരോധ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ ഊര്‍ജിതമാക്കണമെന്ന് ആരോഗ്യ വകുപ്പ് മന്ത്രി വീണാ ജോര്‍ജ്  (5 hours ago)

കോട്ടയത്ത് യുഡിഎഫ് സ്ഥാനാർത്ഥി ഫ്രാൻസിസ് ജോർജിന്റെ പ്രചാരണ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കായി എത്തിയ രാഹുൽ ഗാന്ധി വോട്ട് തേടിയത് ഇന്ത്യ മുന്നണി സ്ഥാനാർത്ഥിയ്ക്കായി; രാഹുൽ ഗാന്ധി തിരുനക്കരയിൽ എത്തി വോട്ട് ചോദിച്ചത് ആ  (5 hours ago)

ഇരുപത്തിനാല് മണിക്കൂറും ബിജെപിയുമായി ആശയപരമായി യുദ്ധം ചെയ്യുന്ന ആളാണ് ഞാൻ; ഒരു ദിവസം ആരംഭിക്കുന്നതു തന്നെ ബി ജെ പി യുടെ ആശയങ്ങളോട് എങ്ങനെ പോരടിക്കണം എന്ന് ആലോചിച്ചാണ്; നിരന്തരമായി വേട്ടയാടുന്ന ബിജെപി  (6 hours ago)

ഇറാന്‍-ഇസ്രയേല്‍ നേര്‍ക്കുനേര്‍ ഏഴ് പതിറ്റാണ്ടിലേറെ നീണ്ട ബന്ധം.. അവസാനിക്കുന്നത് മൂന്നാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിലോ?  (6 hours ago)

ഭർത്താവിനോടുള്ള വിരോധത്താൽ ഭാര്യയെ വീട്ടിൽ അതിക്രമിച്ചുകയറി ആക്രമിച്ചു; ഒരാളെ പോലീസ് അറസ്റ്റ് ചെയ്തു  (6 hours ago)

യുവാവിന്റെ കൈയിൽ നിന്നും പണവും, മൊബൈൽ ഫോണും, വാച്ചും കവർച്ച ചെയ്ത കേസ്; രണ്ടുപേരെ പോലീസ് അറസ്റ്റ് ചെയ്തു;കോടതിയിൽ ഹാജരാക്കിയ ഇരുവരെയും റിമാൻഡ് ചെയ്തു  (6 hours ago)

എക്‌സാലോജിക്കും സി.എം.ആര്‍.എല്ലുമായുള്ള ഇടപാടില്‍ കമ്പനി ഉടമ ശശിധരന്‍ കര്‍ത്തായെ ഇ.ഡി ചോദ്യം ചെയ്യുമ്പോള്‍ അദ്ദേഹം സ്വയം പ്രതിയാകുമോ? മുഖ്യമന്ത്രി പിണറായി വിജയനെയും മകള്‍ വീണാവിജയനെയും പ്രതികളാക്കുന്ന  (6 hours ago)

ഇറാനെതിരെ തിരിച്ചടിച്ച് ഇസ്രയേൽ... ഇറാനിലെ ഇസ്ഫഹാൻ നഗരത്തിലാണ് ഇസ്രയേൽ മിസൈൽ ആക്രമണം നടത്തിയത്. ഉഗ്ര സ്ഫോടനം ഉണ്ടായതായിട്ടാണ് റിപ്പോർട്ട്...  (8 hours ago)

പിണറായി അങ്കലാപ്പില്‍ വീണ അറസ്റ്റിലായാല്‍ രാജിവച്ച് വച്ചേ തീരൂ  (8 hours ago)

പക്ഷിപ്പനിയ്‌ക്കെതിരെ ആരോഗ്യ വകുപ്പിന്റെ ജാഗ്രത: ആരോഗ്യ വകുപ്പ് ഉന്നതതല യോഗം ചേര്‍ന്ന് സ്ഥിതിഗതികള്‍ വിലയിരുത്തി; പക്ഷിപ്പനി പ്രതിരോധത്തിന് എസ്.ഒ.പി. പുറത്തിറക്കി...  (8 hours ago)

എന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ അവസ്ഥ നിങ്ങൾക്ക് അറിയാം... വർഷങ്ങളായി മലയാളി പ്രേക്ഷകരെ ചിരിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന താൻ കഴിഞ്ഞ കുറച്ചു കാലമായി, കരയുകയാണ്- ദിലീപ്  (8 hours ago)

Malayali Vartha Recommends